Proteinli süt, sütün doğal olarak içerdiği protein miktarının arttırılmasıyla elde edilir. Bu bakımdan protein içeriği peynir altı suyu proteinleri ve kazein ile zenginleştirilmiş bir süttür. Bu işlem yapılırken süt ayrıca, sahip olduğu yağ ve şekerden (laktoz) ayrıştırılmaktadır. Genellikle ilave şeker içermeyen bu ürünleri tatlandırmak için, çeşitli aromalar ve tatlandırıcılar kullanılmaktadır. Buna ek olarak, bu ürünler her 100ml’de; 5-6 gr protein, 0,2-0,5 gr yağ ve yine 5-6 gr aralığında karbonhidrat içermektedir.
Süt proteini ve peynir altı suyu proteinleri, vücutta gıdalardan enerji elde edilmesini sağlar. Böylece vücut ağırlığı ve bileşimini dengelemektedir. Peynir altı suyu proteinleri özellikle hasar görmüş kasların onarımı, kasın gelişimi ve kas dokusunun sağlıklı olmasında önemli rol oynar. Aynı zamanda peynir altı suyu proteinlerinin, fazla oksijenin verdiği zararları azaltıcı etkileri olduğu da belirtilmektedir.
Süt Proteini Nedir?
Süt Proteini, filtrelenmiş sütten türetilen bir protein türüdür ve peynir altı suyu ile kazein proteinlerinden oluşur. Süt proteininin nazik saflaştırma süreci; proteinlerin doğasının değiştirilmesinin en aza indirilmesini ve amino asit profilinin mükemmel kalmasını sağlar.
Süt Proteini, mükemmel bir kalsiyum kaynağıdır. Ayrıca bu protein çeşidi, yüksek BCAA ve düşük yağ oranına sahiptir.
Genellikle Whey Protein tarafından gölgelenen süt proteini, baskın olarak kazein ve süt bileşenleri olan bazı peynir altı suyu proteinlerinden oluşur. Bu elementler, süt sağıldıktan sonra kademeli olarak saflaştırılmaktadır. Bu süreçte karbonhidrat ve yağlar alınır ve Süt Protein Konsantresi veya İzolatı oluşturulur. Birçok insan, peynir altı suyu proteininin iyi bir protein kaynağı olduğunu bilmektedir. Bu nedenle bu insanlar, direkt olarak süt proteininde düşük miktarda yer alan whey protein miktarını göz önünde bulundurup, süt içerisindeki bu proteinin kötü bir protein kaynağı olduğunu düşünebilirler.
Evet, peynir altı suyu proteini çok iyi bir protein kaynağıdır ve vücut tarafından hızlıca sindirilir. Ancak bu özelliği onu, çok amaçlı kullanım için ideal protein kaynağı haline getirmez. Aslında, süt proteini içindeki yüksek kazein içeriği, onu zengin bir amino asit profili ile mükemmel bir protein kaynağı yapar. Bu profil, BCAA amino asitleri açısından zengindir ve kas liflerine çok daha uzun süreli bir teslimat sağlar.
Yavaş Salınımlı Süt Proteini
Süt Proteini içindeki proteinler, doğal hallerine mümkün olduğunca yakın bırakılırken, sindirimleri de daha uzun sürmektedir. Bu da süt proteinini, sürekli salınımlı protein kaynağı ve yatmadan önce veya yemek aralarında tüketilebilinen mükemmel bir protein seçeneği haline getirmektedir. Süt proteini yavaş yavaş sindirildiği için, bağırsakta yavaş yavaş emilen bir jel oluşturur. Bu da vücuda, sürekli olarak kullanabileceği bir amino asit kaynağı sağlar.
Süt Proteini ve Protein Sentezi
Süt Proteini, kan dolaşımına çok yavaş girdiği için protein sentezi üzerinde çok büyük bir etkiye sahip değildir. Bununla birlikte çalışmalar; süt proteinin, protein sentezini peynir altı suyuna göre çok daha uzun bir sürede ve önemli ölçüde artırdığını göstermiştir. Süt proteinin yavaş salınım özellikleri, kas proteini yıkımını önlemede mükemmel bir etkendir. Tabi o zor inşa ettiğiniz kasınızın, bir gecede yıkıma uğramasını istemezsiniz. Uykudan önce tüketebileceğiniz protein miktarı sınırlıdır. Bu nedenle, tüketeceğiniz proteinin kalitesini ve doğasını bilmeniz gerekmektedir. Whey Protein gibi diğer protein kaynakları, hızla emilir ve bu yüzden bu spesifik zaman için, süt proteinine göre daha az uygundur.
Tüm farklı protein türlerine girmeden, türler arasında daha iyi emilime sahip ve en yaygın olanların emilim sürelerine baktığımızda:
- Hidrolize Whey Protein: 10-30 dakika
- Whey Protein İzolesi: 30-60 dakika
- Whey Protein Konsantresi: 60-90 dakika
- Süt Proteini: 7 saate kadar
Süt Proteini ve Protein Yıkımı
Süt Protein’in özellikleri onu, yatmadan önce ve ayrıca gün içinde (protein hemen gerekli olmadığında) almak için en iyi şey yapmaktadır. Kas inşa etmeye çalışırken, protein sentezi ve protein yıkımı dengesini lehinize çevirmeniz gerekir. Antrenman ve diyet yoluyla vücudunuz ne kadar protein sentezi yaptığı önemli değildir. Önemli olan, gerçekleşen protein yıkım miktarınızı en aza indirmek ve hiç gerçekleşmemesini sağlamaktır. Çünkü oluşabilecek protein yıkımı, gün boyu yaptığınız o sert antrenmanı boşa çıkarabilir.
Siz uykudayken kas onarımı ve büyümesi gerçekleşir ve bu önemli zamanda vücudunuzu, proteine aç bırakamazsınız. Bu nedenle süt proteini bu zamanlarda, cephaneliğinizde bulunması gereken önemli bir araç olabilir.
Sporcular Neden Proteinli Sütü Tercih Etmeli?
Vücut geliştirme süt ilişkisini, bu işle uğraşan hemen hemen herkes bilmektedir. Proteinli süt, zengin protein içeriği ile sporcuların spor performansında etkili bir gıdadır. Sütün doğal protein içeriğince zenginleştirilmiş hali olan proteinli süt, karaciğer ve böbreklerde aşırı bir yüklenmeye neden olmaz.
Sporcuların özellikle spor yaparken, B vitaminlerine olan gereksinimleri artar. Çünkü bu vitaminler, vücuda enerji sağlayan sistemlerde görev almaktadırlar ve dolayısıyla eksikliklerinde vücudumuzda yeterli enerji üretilemez. Ayrıca, gıdalar ile alınan proteinin en iyi şekilde vücutta metabolize edilmesi için, sahip olunan beslenme düzeninde bu vitaminlerin yer alması elzemdir.
Aynı zamanda diğer vitaminlerce de zenginleştirildiği için sporcuların spor sonrası ihtiyaçlarının arttığı durumlarda tüketim için oldukça uygundur. Tüm bu bilgiler ışığında proteinli sütler hem güçlü protein hem de güçlü vitamin içerikleri sayesinde, iyi bir tamamlayıcı gıdadır.