Bugünkü yazımızda sizlere vücudumuzun arkasını kaplayan kas grubuplarıyla ilgili bilgiler vereceğim. Sırtımızda bulunan kasları iç kaslar ve dış kaslar olarak iki gruba ayırabiliriz. Latissimus dorsi, trapezius, erector spinae, rhomboid, teres major, teres minor, levator scapulae, sternocleidomastoideus, splenius cervicis bu kaslardan bazılarıdır.
Sırtta bulunan bu kasların çok fazla ve çok önemli görevleri bulunmaktadır. Bu kasların en önemli görevi vücudumuzun dik durmasını sağlamalarıdır. Fakat günümüzde, uzun süreli yanlış hareket kalıplarıyla bu kasların yapısında bozulmalar meydana gelmesine neden oluyoruz. Bu yüzden etrafımızda dik durabilen yada düzgün bir yapıda duran çok az sayıda insan bulunmaktadır. Bunu başarmanın en kolay ve doğru yolu doğru egzersizlerle vücudumuzu ihtiyaç duyduğu doğru hizalamaya getirmektir. Biraz anatomimizi öğrenerek ve daha doğru hareket ederek çok daha sağlıklı bir duruma gelebiliriz.
Trapezius Kası
Trapezius kası ve latissumus dorsi kası neredeyse bütün sırtı kaplar.
Oksipital tüberosita, servikal ve toprakla vertebraların spinöz çıkıntılarında başlar ve Clavicula, acromion ve spana scapulaeda sonlanır. İçerdiği liflerin düzeni ile uyumlu olarak trapezius kası; superior (üst), orta ve inferior (alt) parçalara ayrılabilir. Superior parçası omuzu yukarı kaldırır ve scapulanın rotasyonuna yardımcı olur. Çekme ve yukarı kaldırma hareketlerin tümünde önemli bir rol oynar. Bu nedenle özellikle haltercilerde bu kas iyi gelişmiştir. Tek taraflı uyarıldığında, superior parça, başı ters yönde döndürür. Klaviküler parçası, claviculayı yukarı kaldırır ve inspirasyona yardımcı olur. Yatay (horizontal) olan orta parça scapulayı omurgaya doğru çeker. İnferyo parçası, omuzu aşağıya çeker ve superior parçasıyla birlikte scapulanın rotasyonuna yardım eder. Genellikle trapezius kasını oluşturan parçalar diğer kaslarla birlikte çalışırlar.
Erector Spinae Kası
Bu kaslar cervikal vertebralarda başlar ve lumbar vertebralarda sonlanırlar. Bu kaslarımız vücudumuzun dik durmasında büyük bir göreve sahiptirler. Bu kaslar, deadlift, bent over row gibi egzersizlerin yapılmasında aktif görev alırlar.
Latissimus Dorsi Kası
Yüzeysel bir kastır. Trapezius kası ile birlikte neredeyse sırtın tamamını örterler. Vücudun en geniş yassı kaslarından biridir.
Thoracolumbar fascia aracılığı ile tüm torakal ve lomber vertebraların spinöz çıkıntıları, sacrum ve crista iliaca’da başlar ve humerusun küçük tüberkülünün kenarında sonlanır.
Bu kas kolumuzu içe doğru döndürür ve arkaya çeker. Yukarı doğru kalkmış kolu büyük bir kuvvetle aşağı doğru çeker; bu durum bu kası fırlatma ve vurma hareketlerinin tümünde en önemli kas haline getirir. Kol yana uzandığında bu kas bir addüktör gibi işlev görür. Ellerle yüksek bir yere tutunarak sabitlendiğinde, bu kas gövdeyi yukarı doğru kaldırır.
Teres Major Kası
Scapulanın inferior ve lateral parçasında başlar. Humerusun küçük tüberkülünde sonlanır. Kola addüksiyon ve iç rotasyon yaptırır. Kalkmış kolu öne ve aşağı doğru çeker. Örneğin serbest stil yüzmede olduğu gibi. Ayrıca tüm fırlatma ve vurma hareketlerine destek sağlar. Kolları gövdeye doğru çeker. Böylece bir çok harekette latissimus dorsi kasına benzer şekilde çalışır.
Teres Minor Kası
Scapulada başlar ve humerusun büyük tüberkülünde sonlanır.
Kolla addüksiyon, dışa rotasyon yaptırır ve kalkmış kolu arkaya doğru indirir. Bu harekete diğer kasalarda katılır.
Supraspinatus Kası
Scapulanın infraspinöz çukurunda başlar, humerusun büyük tüberkülünde sonlanır. Bu kas kolun abdüksiyon ve dışa rotasyonunda deltoid kasına yardımcı olur.
İnfraspinatus Kası
Scapulanın infraspinöz çukurunda başlar, humerusun büyük tüberkülünde sonlanır. Üstte yer alan lifler kola abdüksiyon, altta yer alan kaslar ise addüksiyon yaptırır. Bu kas kolun arkaya doğru ekstansiyonu ve dışa rotasyonunda büyük bir role sahiptir. Bu kasın dışa rotasyondaki kuvveti diğer kaslardan daha fazla geliştirilebilir.
Subscapularis Kası
Scapulanın Kostal yüzünde başlar, humerusun küçük tüberkülünde sonlanır. Bu kas kola içe rotasyon yaptırır ve kalkmış kolu aşağı doğru çeker. Böylece vurma ve fırlatma hareketlerinde görev alır. Alt lifler kola addüksiyon, üst lifler abdüksiyon yaptırır.
Splenius Cervicis Kası
T3-T6’nın spinöz çıkıntısında başlar ve C1-C6’nın transfer çıkıntısında sonlanır. Görevi ise tek taraflı kasıldığında, kasın kasıldığı tarafa doğru boyunda fleksiyon yapmasıdır. Çift taraflı uyarıldığında ise, başı arkaya doğru büker. Kasın atlas kemiğine sonlanması başın dönmesine yardımcı olur.
Levator Scapulae Kası
İlk dört servikal vertebranın transfer çıkıntılarında başlar ve scapulanın superiorda sonlanır.
Scapulayı yukarı doğru çeker. Örneğin halterde silkme hareketinde olduğu gibi. Bu kas daima diğer kaslarla birlikte işlev görür.
Sternocleidomastoideus Kası
Sternum ve claviculada başlar ve Mastoid çıkıntısı ve linea nuchae superiorda (yukarı ense çizgisi) sonlanır. Çift taraflı uyarıldığında, sırt ve ense kaslarıyla birlikte çalışarak, başın dik durmasını sağlar. Tek taraflı uyarıldığında, başı aynı tarafa doğru eyer ve karşı tarafa doğru çevirir. İnspirasyona yardımcı olur.
Kaynakça
- Hansen JT, Lambert DR. Netter’s Clinical Anatomy. Carlstadt: Icon Learning Systems; 2005.
- Weineck J. Spor anatomisi, Çeviri: Elmacı S. Spor Yayınevi ve Kitapevi, Ankara 2011.
- Romero R. Dr. Frank Netter: Artista de la anatomía humana. Rev Soc Ven Cien Morf 2007;13:18–20.
