Zerdeçal Nedir, Zerdeçal Nerede Yetişir?
Hint safranı veya altın baharat olarak da adlandırılan zerdeçal, Asya ve Orta Amerika’da yetişen uzun bir bitkidir. Raflarda ve baharat reyonlarında gördüğünüz zerdeçal, bitkinin köklerinden oluşur. İşlenmiş zerdeçalın parlak sarı rengi, farklı bir ton olarak kullanılmak üzere birçok kültüre ilham kaynağı olmuştur. Öğütülmüş toz zerdeçal köri toz baharatının önemli bir bileşenidir. Kapsüller, çaylar, tozlar ve ekstreler mevcut olan zerdeçal ürünlerin bazılarıdır. Zerdeçalı şifalı bitkiler kategorisinde değerlendirmek fazlasıyla mümkündür.
Curcumin zerdeçaldaki etken maddedir ve güçlü biyolojik özelliklere sahiptir. Geleneksel bir Hint tedavi sistemi olan Ayurveda tıbbı, çeşitli sağlık durumları için zerdeçalı önerir. Bunlar kronik ağrı ve enflamasyonu da kapsar. Batı tıbbı da özellikle son dönemler ağrı kesici ve iyileştirici ajan olarak zerdeçal ile ilgili çalışmalara başlamıştır.
Zerdeçalın sağlığınıza nasıl faydalı olabileceğini ve zerdaçalın zararları nelerdir öğrenmek için yazının geri kalanını okumanızda yarar var!
Zerdeçalın Faydaları Nelerdir?
Anti-inflamatuar
Zerdaçalın faydaları oldukça fazladır. Artrit Vakfı, zerdeçalın enflamasyonu azalttığını gösteren birkaç çalışmadan bahsetmektedir. Bu anti-inflamatuar özelliği, artritli kişilerin eklemlerinde hissettikleri ağırlaşmayı azaltabilir. Vakıf enflamasyonu azaltmak için günde üç kez 400 ila 600 miligram (mg) zerdeçal kapsülü almayı öneriyor.
Karaciğer Fonksiyonunu Geliştirir
Zerdeçal son zamanlarda antioksidan özellikleri nedeniyle dikkat çekmektedir. Zerdeçalın antioksidan etkisi o kadar kuvvetli görünür ki, karaciğerinizin toksinlerden dolayı zarar görmesini engelleyebilir. Bu, diyabeti olan ya da uzun süreli yüksek etkili ilaç kullanımı ile karaciğerine hasar verme riski olan insanlar için iyi bir haber olabilir.
Ağrıyı Hafifletir
Doktorlar da dahil olmak üzere birçok insan, zerdeçalın ağrı kesici özelliğini kabul etmektedir. Zerdeçal artrit ağrısını hafifletici etkisiyle de oldukça popülerdir.
Araştırmalar, zerdeçalı ağrıyı hafifletici bir destek olarak görüyor. Ayrıca gerçekleştirilen bir çalışma ile dizlerinde artrit olan kişilerde ibuprofen (Advil) kadar işe yarayacak gibi görünüyor. Doz önerileri değişmekle birlikte, çalışmaya katılanlar her gün kapsül formunda 800 mg zerdeçal almıştır.
Kanser Riskini Azaltmaya Yardımcı Olur
Zerdeçal kanser tedavisinde bir umut olarak değerlendirilebilir. Çalışmalar, pankreatik kanser, prostat kanseri, ve multipl miyeloma karşı koruyucu etkileri olduğunu düşündürmektedir. Ayrıca zerdaçal akciğer kanseri üzerinde de iyileştirici etkiye sahiptir.
Cilt Bakımı Konusunda Oldukça Faydalıdır
Zerdeçal cilde faydaları olan bir bitkidir. Sivilce oluşumuna neden olan bakterilerin büyümesini engelleyerek ve yağ bezlerinin yağ salgılarını azaltarak sivilce oluşumuna engeller. Zerdeçalın sürekli kullanımı cildinizi kusursuz ve parlak bir hale getirir ve cildinizdeki akne izlerini temizler. Antiseptik ve anti-inflamatuar özellikleri, bir yaranın veya kesiğin iyileşmesini hızlandırır ve cilt tahrişini azaltır.
Ayrıca, zerdeçalda bulunan curcumin, serbest radikallerin büyümesini engellemek suretiyle kırışıklıklar ve pigmentasyon gibi yaşlanma belirtileri ile savaşan bir antioksidandır.
Sindirime Yardımcı Olur
Zerdeçalın köri tozu baharatının içerisinde olmasının sebebi yiyeceklere lezzet katmasıdır. Ancak zerdeçal yemeklerin sindiriminde de önemli bir rol oynar. Antioksidan ve anti-inflamatuar özellikleri nedeniyle zerdeçal sağlıklı sindirim sistemine katkıda bulunur.
Ayurveda tıbbında sindirimi iyileştirici ajan olarak kullanılır. Günümüzde Batı tıp çevreleri, zerdeçalın sindirim verimliliğinin iki ölçüsü olan bağırsak iltihabı ve bağırsak geçirgenliğine nasıl yardımcı olabileceğini incelemeye başlamıştır. Zerdeçal, irritabl bağırsak sendromu için de bir tedavi olarak araştırılmaktadır.
Zerdeçalın Zararları Nelerdir ?
Midenizi Rahatsız Edebilir
Sindirim sağlığını destekleyen zerdeçaldaki aynı maddeler, aşırı miktarlarda alındığında tahrişe neden olabilir. Kanser tedavisi için zerdeçal kullanımının araştırıldığı çalışmalarda yer alan bazı katılımcılar, sindirim sistemleri olumsuz yönde etkilendiğinden, çalışmadan ayrılmak zorunda kalmıştır. Zerdeçal, daha fazla mide asidi üretmek için mideyi uyarır. Bu, bazı insanlarda sindirime yardımcı olurken, diğerlerine gerçekten zarar verebilir.
Kanınızı Seyreltir
Zerdaçalın arıtma özelliği daha kolay kanama yaşamanıza neden olabilir. Bunun sebebi ise henüz belli değildir. Zerdeçalın düşük kolesterol ve düşük kan basıncı gibi diğer faydaları muhtemelen zerdaçalın kanınızda değişiklik yapabilme kapasitesine sahip olduğunun göstergesidir.
Varfarin (Coumadin) gibi kan seyreltici ilaçlar alan kişiler, yüksek dozda zerdeçal tüketmekten kaçınmalıdır.
Kasılmalara Neden Olabilir
Köri ile tatlandırılmış yiyecekleri yemenin sancıyı canlandırabileceğini duymuş olabilirsiniz. Bu iddiayı destekleyen çok az klinik veri olmasına rağmen, çalışmalar zerdeçalın adet öncesi sendromunun semptomlarını hafifletebileceğini düşündürmektedir. Yani bu batıl bir inanç olabilir.
Sadece kan seyreltici etkilerinden dolayı da olsa, hamile kadınlar zerdeçal takviyeleri almaktan kaçınmalıdır. Yemeklere baharat olarak az miktarda zerdeçal eklenmesi ise ciddi bir problem oluşturmayabilir.
Zerdaçal Nasıl Kullanılır ?
Bu bitkinin hem yemeklerde hem de geleneksel kozmetik alanlarında kullanımı mümkündür:
Kozmetik Alanda Kullanımı
Zerdeçal suyu belki de tıbbi anlamda bitkilerin en yaygın kullanım şeklidir, fakat aynı zamanda yöresel tuzlar ve kremlerin içine de karıştırılabilir. Zerdeçalın esansiyel yağı da güçlü bir sağlık bileşenidir.
Diş beyazlatma: Giysiler üzerinde inatçı sarı lekeler bıraktığı bilinse de, hindistancevizi yağı ve kabartma tozu ile karıştırıldığında dişlerdeki lekelerin çıkarılmasına yardımcı olur.
Sabun: Bu inanılmaz anti-inflamatuar ve cilt beyazlatma maddesi bitkisel sabunlarda kullanılır.
Güneş yanığı ilacı: Yoğurt veya aloe vera jeli ile doğal bir cilt açıcı veya güneş yanığı iyileştirici olarak da kullanılabilir.
Yaralar: Kesik ve yaraları iyileştirmek için söz konusu olan bölgeye zerdeçal macunu uygulanabilir.
Yüz maskesi: Zerdeçal yüz maskeleri, cildin parlaklığını arttırırken sivilceleri de önlediği için eski çağlardan beri kullanılmaktadır. Yoğurt, gliserin, bal, aloe vera veya E vitamini ile karıştırılabilir.
Cilt nemlendiricisi: Zeytin veya hindistancevizi yağı ile karıştırılmış zerdeçal, doğal bir cilt yumuşatıcısı olarak kullanılabilir.
Mutfakta Kullanımı
Zerdeçal nasıl tüketilir sorusuna verilecek onlarca yanıt bulunmaktadır. Zerdaçal, çorbalar, soslar, et yemekleri, bisküviler ve onlarca diğer geleneksel yemek ve spesiyaliteler için genel baharat lezzetinde popüler bir malzemedir. Fakat en fazla çay formunda tüketilir.
Smoothieler: Pina kolada’ya benzeyen eşsiz bir tat sağlamak için, onlarca faydasıyla birlikte smoothielere eklenebilir.
Süt: Bir çay kaşığı zerdaçal katılmış ılık süt, yüksek ateşten soğuk algınlığına kadar bir çok hastalıkta iyileştirici bir etkiye sahiptir. Mükemmel ve doğal bir yatıştırıcı olarak işlev görür.
Çay: Zerdeçal çayı yapmak için 1 çay kaşığı zerdeçalı ılık su ile karıştırın. Bu çay sağlığınıza bir çok yarar sağlar. Zerdeçal çayı cilt parlaklığının korunmasına yardımcı olur.
Zerdeçal Çayı Nasıl Hazırlanır?
3 su bardağı su
2 çay kaşığı zerdeçal tozu
1 tatlı kaşığı toz zencefil
Yapılışı
Demleyeceğiniz kaba öncelikle suyu, sonrasında toz zerdeçal ve toz zencefili ekleyin. Kaynamaya başlayınca ateşi kısın ve bi 10 dakika da pişmesi için bekleyin.Süzgeç ya da bir tülbent aracılığıyla süzün.
Zerdaçal Çayı Nasıl Tüketilir?
Soğuduktan sonra dilerseniz biraz limon sıkarak veya bal ekleyerek içebilirsiniz.
Zerdeçal Çayı Neye iyi Gelir?
Karaciğeri temizler ve kolesterolü düşürmeye yardımcı olur. Aynı zamanda sinirleri sakinleştirir ve kas ağrılarına iyi gelir. Zayıflama üzerinde de etkili olduğu söylenmektedir. Ek olarak zerdeçal öksürüğe iyi gelir mi sorusu her ne kadar zerdeçal kullananlar tarafından iyi geldiği yönünde cevaplansa da hala kesinlik taşımamaktadır.
Özet Olarak Zerdeçal Bitkisi
Zerdeçalın diyetinize dahil edilmesinin çok fazla olumlu etkisi olduğu görülmektedir. Altın baharat, bağışıklık sistemini destekler, ağrıyı hafifletmeye yardımcı olur ve diğer etkilerinin yanı sıra sindirim sistemini destekler. Ancak bazı yan etkileri nedeniyle, zerdeçal kimi insanlarda sınırlı tüketilmeli ya da hiç tüketilmemelidir.
Zerdeçalın denemeniz gereken bir şey olup olmadığına karar verirken dikkat etmeniz gerekir. Herhangi bir alternatif tedavide olduğu gibi, sahip olduğunuz herhangi bir sağlık durumunu tedavi etmek için zerdeçal kullanmadan önce doktorunuzla konuşmayı sakın ihmal etmeyin.
Beyniniz Yaz Diyetinizi Nasıl Sabote Edebilir?
