Protein Tozu Nedir?
Protein tozu, kuvvet antrenmanları ile kas kazanmaya çalışan insanlar için bir besin takviyesidir ve aynı zamanda kilo verme sürecinde de kullanılabilir. Protein beslenmenin önemli bir parçasıdır ve spor yapan kişiler hareketsiz insanlara göre daha fazla proteine ihtiyaç duyarlar. Ancak proteini takviye formunda kullanmak, kazara çok fazla tüketilme ve bunun sonucunda fiziksel hasara neden olma riskini artırabilir.
Protein tozu genel olarak sporcular tarafından yararları ile anılır. Pratiktir ve ihtiyaç duyulan protein miktarını kısa sürede bünyeye katmaya yardımcı olur. Bu yüzden protein tozu zararları pek fazla gündeme gelmez. Her ne kadar dengeli kullanıldığında direkt bir zararı olmasa da özellikle fazla tüketimi bazı riskleri de beraberinde getirir. Benzer doğrultuda karbonhidrat tozu zararları ya da daha yaygın adıyla gainer zararları da aşırı tüketildiğinde kaçınılmaz olur.
Whey Protein Nasıl Elde Edilir?
Protein tozu yararları ve faydaları tartışmaları uzun zamandır devam etmekte. Çoğu protein tozunun kaynağı olan peynir altı suyu bir hayvanın sütünden peynir yapılmasının ardından geride kalan sıvıya verilen addır. Bu sıvı yüksek miktarda protein içerir ve bu sıvıdan elde edilen proteine whey protein adı verilir. Peynir altı suyu zararları olmayan fakat içerdiği amino asitlerle özellikle kas gelişimine büyük katkı sağlayan bir besin maddesidir. Buna rağmen whey protein tozu zararları ısrarla tartışılmaya devam etmektedir. Yukarıda da belirttiğimiz üzere her şeyde olduğu gibi aşırı kullanımında protein tozlarının zararları da elbette bulunmaktadır.
Aşırı Protein Tozu Kullanımının Zararları
Kilo Alımı
Vücudunuz hücreler için enerji elde etmek amacıyla protein kullanır. Ayrıca kas inşa etmek için de protein gereklidir. Ancak, vücudun depoladığı proteinden enerji ve kas üretme kapasitesi sınırlıdır. Vücudunuza ihtiyaç duyduğundan daha çok protein alırsanız -ki bunu yapmak protein tozuyla ya da protein bar gibi takviyelerle çok kolaydır- vücut onu kas yapmak veya daha sonra kullanmak üzere saklamaz. Fazla protein yağa dönüşür ve vücut onu fazla kilo gibi depolar. Vücudun yağ depolama kapasitesi sınırsızdır. Dolayısıyla fazla proteinin zararları olarak kilo almak ilk sırada gösterilebilir.
Dehidrasyon
Çok fazla bir protein tozu kullanmak, dehidrasyon riskinizi artırabilir. Vücudunuz proteini metabolize ettiğinde, protein yan ürünlerini gerektiği gibi kullanmak ve ortadan kaldırmak için ekstra su kullanır. Egzersiz yoluyla kas kazanımı arttırmak için protein tozu kullanıyorsanız, dehidre olma riskiniz daha fazladır. Çünkü egzersiz, terleme yoluyla aşırı sıvı kaybına neden olur. Sonuç olarak protein tozunun zararları nelerdir sorusuna bir diğer cevap da dehidrasyondur. Dehidrasyonun belirtileri ise yorgunluk, baş ağrısı, baş dönmesi, idrarda azalma, ağız kuruluğu ve aşırı susama hissidir.
Böbrek Sorunları
Whey protein zararları dendiğinde bir başka konuda böbreklerle ilişkilidir. Vücudunuz proteinleri metabolize ettiğinde, böbrekleriniz proteinin atık ürünleri olan üre, ürik asit ve amonyağı vücuttan atmaktan sorumludur. Vücudunuz büyük miktarda üre ürettiğinde, böbrekleriniz filtreleme göreviyle uğraşmak zorunda kalır ve Amerikan Böbrek Hastaları Derneği’ne göre bu durumda böbrekler tükenme riski taşır. Eğer herhangi bir böbrek probleminiz varsa, aşırı protein tozu kullanımında böbrek fonksiyonlarında azalma gerçekleşebilir. Çünkü böbrekleriniz normalde dahi proteinin atık ürünlerini ortadan kaldırmakta zorlanabilir.
Osteoporoz
Çok miktarda protein tüketirseniz vücudunuz asit üretmeye başlar. Vücudunuzdaki yüksek asit yükünü baskılamak için kemiğiniz kalsiyum sağlar, sonrasında kalsiyum ve asit idrar yoluyla dışarı atılır. İdrar yoluyla gerçekleşen kronik kalsiyum kaybı kemiklerinizi zayıflatabilir ve yaşlandıkça osteoporoz riskinizi artırabilir. Ayrıca kadınlar erkeklere oranlara daha yüksek osteoporoz riski taşır.
Protein tozlarının trans yağ içerip içermediğini öğrenmek için “Gündemin En Merak Edilen Sorusu: Protein Tozu Trans Yağ İçerir Mi?” makalemize mutlaka göz atın!
Protein Tozu Zararları Hakkında Göz Önünde Bulundurmanız Gerekenler
Protein tozu takviyesi almaya veya yüksek proteinli bir beslenme düzenine devam ediyorsanız, takviye ile daha da kötüleşebilecek altta yatan bir sağlık sorununuz olmadığından emin olmak için doktorunuza danışmanızda yarar var. Doktorunuzdan onay aldıktan sonra, vücudunuz için gerekli olan dokuz temel amino asitini içeren bir protein tozu takviyesi edinmeye çalışın. Çoğu protein tozu, ölçek başına yaklaşık 20 ila 24 gram proteine sahiptir ve ortalama yetişkin günde sadece yaklaşık 46 ila 56 gram proteine ihtiyaç duyar. Bir dipnot olarak, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre, yaklaşık 85 gramlık kırmızı et yaklaşık 21 gram protein içerir.
Protein tozu zararları ve faydaları hatta daha geniş bir ifadeyle supplement zararları ve yararları uzun zamandır tatrışmalara konu olmuş ve bundan sonra da olmaya devam edecek gibi görünüyor. Buna istinaden dolaylı olarak bazı zararları bulunduğunu da inkar etmek pek mümkün değil. Eğer gerçekten yapabiliyorsanız ihtiyacınız olan protein ve diğer bileşenleri doğal besinlerden almaya çalışın. Gerçekten gerektiğini düşünmüyorsanız sadece etrafınızdaki insanlar kullanıyor diye takviye almaktan kaçının. Kendi ihtiyacınızı bilin ve tamamen kendinize odaklanın, bu şekilde muhtemel zararlardan kaçınmanız ya da onları en aza indirgemeniz mümkün olacaktır.