Koenzim Q10 Nedir?
Koenzim q10 vücudunuz tarafından yapılan ve hücrelerin mitokondrilerinde saklanan bir bileşiktir. Mitokondri, enerji üretmekten sorumludur. Ayrıca hücreleri oksidatif hasardan ve hastalığa neden olan bakterilerden veya virüslerden korur.(1) Koenzim q10 üretimi yaşa bağlı olarak azalır. Böylece, özellikle yaşlı bireylerin koenzim q10 seviyesi düşme eğilimindedir. Koenzim q10 eksikliğinin diğer bazı nedenleri ise şunlardır:
- B6 vitamini eksikliği gibi eksiklikler
- Koenzim q10 sentezinde veya kullanımında genetik bozukluklar
- Bir hastalığın sonucu olarak dokuların artan talepleri
- Mitokondriyal hastalıklar
- Yaşlanma nedeniyle oksidatif stres
Araştırmalar koenzim q10’in vücudunuzda birkaç önemli rol oynadığını göstermiştir. Temel işlevlerinden biri hücrelerinizde enerji üretmeye yardımcı etmek olan Koenzim q10, hücreler içinde enerji transferine katılan adenosin trifosfatın (ATP) yapımında rol oynar. Diğer önemli rolü ise bir antioksidan olarak hizmet etmek ve hücreleri oksidatif hasara karşı korumaktır.(1) Aşırı miktardaki serbest radikaller, normal hücre fonksiyonuna müdahale edebilecek oksidatif hasara neden olurlar. Bunun da birçok sağlık durumuna neden olduğu bilinmektedir. ATP’nin vücudun tüm işlevlerini yerine getirmek için kullanıldığı ve oksidatif hasarın hücreler için yıkıcı olduğu düşünüldüğünde, bazı kronik hastalıkların düşük koenzim q10 seviyelerine bağlanması şaşırtıcı değildir.
Koenzim Q10 Faydaları Nelerdir?
Koenzim q10 ne işe yarar gibi sorular sıklıkla dile getirilmektedir. CoQ10 vücudunuzun her hücresinde yer alır. Bununla birlikte, en yüksek oranda kalp, böbrekler, akciğerler ve karaciğer gibi en büyük enerji taleplerine sahip organlarda bulunur. Koenzim q10 faydaları oldukça fazladır. Bu yararlardan bazıları şunlardır:
1. Koenzim Q10 Kalp Yetmezliği Tedavisine Yardımcı Olur
Kalp yetmezliği genellikle koroner arter hastalığı veya yüksek tansiyon gibi diğer kalp rahatsızlıklarının bir sonucudur. Bu durum artmış oksidatif hasara, damar ve arterlerin inflamasyonuna yol açabilir. Kalp yetmezliği, kalbin düzenli olarak kasılamadığı, rahatlayamadığı veya vücuda kan pompalayamadığı noktaya geldiğinde oluşur. Daha da kötüsü kalp yetmezliğine yönelik bazı tedaviler, düşük tansiyon gibi istenmeyen yan etkilere sahipken, bazıları da CoQ10 seviyelerini daha da azaltabilir. Kalp yetmezliği olan 420 kişi üzerinde yapılan bir çalışmada, iki yıl boyunca CoQ10 tedavisi uygulamanın, semptomları düzelltiği ve kalp hastalıkları kaynaklı ölüm riskini azalttığı bulunmuştur. CoQ10 ile yapılan tedavinin optimum düzeyde enerji üretimi, oksidatif hasarı azaltma ve kalp fonksiyonlarını iyileştirme konusunda yardımcı olabileceği öngörülmektedir, bunların tamamı kalp yetmezliğinin tedavisine yardımcı olabilir.(2)
Nature’s Supreme Coenzyme Q10 gıda takviyesini incelemek ve satın almak için tıklayabilirsiniz.
2. Koenzim Q10 Doğurganlığı Artırmaya Yardımcı Olur
Kadın doğurganlığı, mevcut yumurtaların sayısındaki ve kalitesindeki düşüş nedeniyle yaşla birlikte azalır. CoQ10 bu süreçte doğrudan yer almaktadır. Yaşlandıkça, CoQ10 üretimi yavaşlar ve yumurtayı oksidatif hasara karşı korumak için vücudu daha az etkili kılar. CoQ10 takviyesi kullanmak, yumurta kalitesinde ve miktarındaki bu yaşla ilgili düşüşü önleyebilir, hatta tersine çevirebilir. Benzer şekilde erkeklerde sperm miktarı, oksidatif hasarın etkilerine duyarlı olup yaşla birlikte sperm sayısı azalır veya sperm kalitesi düşer. Birçok çalışma, CoQ10 takviyesi kullanımının, antioksidan korumayı artırarak sperm kalitesini, aktivitesini ve konsantrasyonunu artırabildiği sonucuna varmıştır.(1) Sonuç olarak koenzim q10 kadınlarda etkili olduğu kadar erkeklerde de etkilidir ve koenzim q10 sperme etkisi bulunan bir bileşiktir.
3. Koenzim Q10 Cildinizi Genç Tutmaya Yardımcı Olur
Koenzim q10 cilde faydaları ile de bilinmektedir. Cildiniz vücudunuzdaki en büyük organdır ve yaşlanmaya neden olan zararlı faktörlere yaygın olarak maruz kalmaktadır. Bu faktörler dahili veya harici olabilir. Bazı iç zarar verici faktörler arasında hücresel hasar ve hormonal dengesizlikler bulunur. Dış faktörler, UV ışınları gibi çevresel faktörleri içerir. Zararlı unsurlar cildin neminin azalmasına ve cildin katmanlarının incelmesine neden olabilir. CoQ10’u doğrudan cilde uygulamak, deri hücrelerindeki enerji üretimini artırarak ve antioksidan korumayı yükselterek iç ve dış etkenlerden kaynaklanan hasarı azaltabilir. Aslında, doğrudan cilde uygulanan CoQ10’un UV ışınlarının neden olduğu oksidatif hasarı azalttığı ve hatta kırışıklıkların derinliğini minimuma indirdiği gösterilmiştir. Son olarak, düşük CoQ10 seviyeleri olan kişilerin cilt kanseri geliştirme olasılığı daha yüksektir.
4. Koenzim Q10 Baş Ağrılarını Azaltır
Anormal mitokondriyal fonksiyon, hücreler tarafından artan kalsiyum alımına, serbest radikallerin aşırı üretimine ve azalmış antioksidan korumasına neden olabilir. Bu, beyin hücrelerinde düşük enerjiye neden olabilir. CoQ10 esas olarak hücrelerin mitokondrisinde yaşadığı için mitokondriyal fonksiyonu iyileştirdiği ve migren sırasında oluşabilecek inflamasyonun azalmasına yardımcı olduğu gösterilmiştir.(2) Yapılan bir çalışma, 42 kişide migren sayısını azaltmak için CoQ10 takviyesi kullanmanın plasebodan üç kat daha fazla etkili olduğunu göstermiştir. Daha büyük bir çalışma, CoQ10 ile tedaviden sonra düşük CoQ10 seviyesine sahip 1550 kişinin daha az şiddetli baş ağrısı yaşadığını göstermiştir. Dahası, CoQ10’un sadece migreni tedavi etmeye yardımcı olmadığı, aynı zamanda migreni önleyebileceği de görülmektedir.
5. Koenzim Q10 Egzersiz Performansını Artırmaya Yardımcı Olur
Oksidatif stres, kas fonksiyonunu ve dolayısıyla egzersiz performansını etkiler Benzer şekilde, anormal mitokondriyal fonksiyon kas enerjisini azaltarak kasların etkili bir şekilde çalıştırılmasını zorlaştırabilir. CoQ10, hücrelerde oksidatif stresi azaltarak ve mitokondriyal fonksiyonları iyileştirerek egzersiz performansını artırmanızı sağlar. Gerçekleştirilen bir çalışmada CoQ10’un fiziksel aktivite üzerindeki etkileri araştırılmıştır. 60 gün boyunca günde 1200 mg CoQ10 takviyesi kullanan kişilerde oksidatif stresin azaldığı gösterilmiştir. Bu şekilde CoQ10 egzersiz sırasında gücü arttırmaya ve yorgunluğu azaltmaya yardımcı olabilir.
6. Koenzim Q10 Diyabet Tedavisine Yardımcı Olur
Oksidatif stres, hücre hasarını tetikleyebilir. Bu da, diyabet gibi metabolik hastalıklara neden olabilir. Anormal mitokondriyal fonksiyon ayrıca insülin direncine de etkiler. Yapılan farklı çalışmalarla CoQ10’un insülin duyarlılığını artırdığı ve kan şekeri düzeylerini düzenlediği gösterilmiştir. CoQ10 takviyesi kullanmak, kandaki CoQ10 konsantrasyonlarının tipik olarak bu bileşiğe düşük seviyelerde sahip olan diyabetli kişilerde üç kata kadar artmasına yardımcı olabillir.(1) Ayrıca CoQ10, yağların parçalanmasını teşvik ederek ve obezite ya da tip 2 diyabetlere yol açabilecek yağ hücrelerinin birikimini azaltarak diyabetin önlenmesine katkı sağlayabilir.
7. Koenzim Q10 Kanser Önleyici Bir Role Sahiptir
Oksidatif stresin hücre hasarına neden olduğu ve işlevlerini etkilediği bilinmektedir. Vücudunuz oksidatif hasara karşı etkili bir şekilde savaşamazsa, hücrelerinizin yapısı zarar görebilir ve kanser riskiniz artar. Yapılan çalışmalarda kanser hastalarının daha düşük CoQ10 seviyelerine sahip olduğu gösterilmiştir. Düşük koenzim q10 seviyeleri % 53.3 oranında daha yüksek bir kanser riski ile ilişkilendirilmiştir ve çeşitli kanser türleri için kötü bir öngörüye işaret etmektedir. CoQ10 hücreleri oksidatif stresten korur ve hücresel enerji üretimini teşvik edebilir.
8. Koenzim Q10 Beyin Sağlığına Olumlu Katkı Sağlar
Mitokondri, beyin hücrelerinin ana enerji kaynağıdır. Mitokondriyal fonksiyon yaşla birlikte azalma eğilimindedir. Toplam mitokondriyal disfonksiyon, beyin hücrelerinin ölümüne ve Alzheimer ya da Parkinson gibi hastalıklara yol açabilir. Beyin, yüksek yağ asidi içeriği ve yüksek oksijen ihtiyacı nedeniyle oksidatif hasara çok duyarlıdır. Bu oksidatif hasar hafıza ile bilişsel ve fiziksel fonksiyonları etkileyebilecek zararlı bileşiklerin üretimini artırır. CoQ10, bu zararlı bileşikleri azaltabilir, Alzheimer ve Parkinson hastalığının ilerlemesini yavaşlatabilir.(2)
Koenzimler hakkında ek bilgilere ulaşmak için Koenzim (Q10) Nasıl Kullanılır, Faydaları Nelerdir? yazısını okuyabilirsiniz.