Erken menopoz, birçok kadında görülmektedir ve kısaca 40 yaşından önce menopoza girilmesi olarak kabul edilebilir. Normal şartlarda 45-55 yaş arasında beklenilen menopozun bazı kadınlarda daha erken görülüyor olması, birçok farklı sebebe bağlı olabilir. Erken menopoz belirtileri, 45-55 yaş arasında gelişen doğal menopoz belirtileri ile çok fazla farklılık göstermemektedir.
Bugün sizlere menopoz yaşı ve erken menopoz belirtileri ile ilgili bilgiler verirken menopoz nedir sorunuzu da cevaplandıracağız.
Menopoz Nedir?
Kadınlarda menopoz, yumurtalık folliküllerindeki azalmanın östrojen seviyelerini de azaltması ve adet döngüsünün kesilmesi ile oluşur. En az 12 aydır adet görmeyen kadınlar menopoz dönemine girmiştir. Birçok farklı sebep ile gelişebilen menopoz, genellikle 45 yaşını geçen kadınlarda görülmeye başlanır. Amerika’da ortalama menopoz yaşı 51’dir. Doğal menopoz yaşı 51 olarak görülmektedir.
Kadında adet döngüsünün sonlanması, çocuk sahibi olma yeteneğinin de kaybı demektir. Menopoz döneminden itibaren kadınlar hamile kalamazlar.
Menopoz oluşumu doğal bir süreçtir. Her kadın farklı yaşlarda menopoza girebilir. Türk Jinekolojik Onkoloji Derneği’nin de belirttiği gibi 40 yaş ve öncesinde görülen menopoz Prematür menopoz yani erken menopozdur.
Menopoz çeşitlerini ve dönemlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Menopoz: Doğal süreçte en az 12 aydır adet görülmeyen ve yumurtalıkların üretiminin durduğu dönem.
- Perimenopoz: Doğal menopoza girmeden hemen önce başlayan, en az 6 yıl süren ve menopozdan itibaren 1 yılı daha kapsayan geçiş dönemi.
- Oluşturulan Menopoz: Yumurtalıkların işleyişine hasar veren ya da tıbbi tedaviler ile birlikte oluşan menopoz.
- Prematür (Erken) Menopoz: 40 yaşından önce görülen menopoz.
- Postmenopoz: Menopoz sonrasındaki yıllar.
Erken Menopoz Belirtileri
Tıpkı menopoz döneminde başlayan sıcak basmaları, ruh hali değişiklikleri ve son adet döneminin normalden uzun sürmesi gibi erken menopoz da kadınların hoşuna gitmeyen ve konforlarını bozan belirtiler ile kendini göstermektedir.
Düzensiz adet dönemlerinin başlaması ile birlikte erken menopozun gelişi hissedilebilir. Adet döngüsü üzerindeki sapmaların dışında aşağıdaki belirtiler erken menopozun habercisi olabilmektedir:
- Yoğun kanama
- Adet döneminin normalden uzun ya da kısa sürmesi
- Adet dönemi dışında hafif kanamlar
- Adet dönemleri arasındaki sürenin uzaması
Bu belirtileri yaşadığınız takdirde bir jinekoloğa danışarak belirtilerin erken menopoz ile ilgili mi yoksa başka bir sebepten dolayı mı geliştiğini danışmanız sağlıklı olacaktır.
Erken menopoz döneminin getirebileceği diğer belirtileri sizin için aşağıda sıralıyoruz:
- Ruh halinde değişiklikler
- Cinsel istekte ve duygularda değişiklikler
- Vajinal kuruluk
- Uykusuzluk ya da uykunun problemli olması
- Sıcak basmaları
- Gece terlemeleri
- İdrar tutmada zorluk çekme
Belirttiğimiz gibi erken menopoz belirtileri, doğal menopoz döneminde yaşananlar ile örtüşmektedir. Bu sebeple erken menopoz dönemi yaşadığınızı düşünüyorsanız bir jinekoloğa danışmanızı ve belirtilerinizi nasıl hafifleteceğinizi görüşmeniz sizin için faydalı olacaktır. Ayrıca jinekoloğunuz sizi postmenopoz döneminde yaşayabileceğiniz diğer kadın hastalıkları ile ilgili bilgilendirecektir.
Menopoz sonrası yaşayabileceğiniz kemik kaybını azaltmanıza yardımcı olabilecek takviyeleri öğrenmek için “Menopoz Sonrası Kemik ve Mineral Kaybını Önleyen En İyi 5 Takviye” yazımızı linke tıklayarak okuyabilirsiniz.
Bunun dışında bu dönemlerde kadınlar bir psikolog desteği görmeyi de tercih etmektedirler. Siz de erken menopoz yaşıyorsanız bir psikolog ile durumunuzu paylaşabilir, bu sayede hem vücudunuzda olan değişiklikleri hem de ruh halinizi daha iyi anlayarak günlük hayatınıza daha rahat bir şekilde devam edebilirsiniz.
Erken Menopoz Neden Olur?
Menopoz yaşı ortalama olarak 51 olsa bile bazı kadınların 40 yaş öncesinde menopoz ile karşılaştıklarını bilmekteyiz. Erken menopozun gerçekleşmesine neden olan sebep tam anlamı ile belirlenememiş olsa bile aşağıda sıraladığımız faktörler erken menopozun gelişimi üzerinde etkili olabilmektedir:
- Genetik etmenler
- Yaşam biçimi ve sigara kullanımı (1)
- Kromozomlara bağlı gelişen sağlık problemleri
- Otoimmün sistemi (bağışıklık sistemi) hastalıkları
- Epilepsi
Kadınlarda doğal menopoz 45-55 yaş arasında gözlemlenebilmektedir ancak kadınlar, annelerinin menopoza girdikleri yaşlarda menopoza girebilmektedirler. Kromozoma bağlı hastalıklar (Turner sendromu ya da Frajil X sendromu gibi) ve epilepsi, kadınların erken menopoz ile karşı karşıya kalmalarına neden olabilmektedir. Östrojen hormonunun yağ tabakalarında depolanmasından dolayı yetersiz yağ dokusu kadınlarda erken menopoza yol açan süreçleri başlatabilir. Tıpkı romatoid artirit ve tiroid hastalıkları gibi immün sisteminin oluşturduğu rahatsızlıklara benzer bir şekilde erken menopoz başlayabilmektedir. (2)