Evde Kaldığımız Dönemde Kas Erimesi Olur Mu?

Fitness profesyonelleri olarak, sağlıklı ve aktif bir yaşam tarzına sahip olmanın ortaya çıkardığı harika sonuçlara odaklanmak kolaydır. Egzersizin faydaları hakkında çok şey biliyoruz ve başkalarının vücutlarının nasıl gelişebileceğini keşfetmelerine yardımcı olmaktan heyecan duyuyoruz.  Bu yüzden bütün yazılarımızda hareket etmenizi ve egzersiz yapmanızı öneriyoruz. Hele ki corona virüs pandemisinin yaşandığı bu zor günlerde, neredeyse hiç evden çıkamıyoruz ve gündelik hareketlerimiz çok kısıtlanmış durumda. Vücudumuz ve sağlığımız için mevcut hareket alanımız oldukça yetersiz. Peki, bu günlerdeki gibi az ya da yetersiz hareket ediyorsak vücudumuzda ne olur?

Vücudumuzda bir uzuv ya da bir kas aktif değilse ya da olamıyorsa bu durumda kas atrofisi oluşmaya başlar. Yani kasınızı kullanmazsanız onu kaybedersiniz.

Kas Atrofisi Nedir?

Kas atrofisi, kas kaybını tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Atrofi yaralanma, yaşlılık, açlık, hastalık, yatak istirahati, sinir hasarı, hareketsizlik ve sağlıkla ilgili diğer sorunlardan kaynaklanabilir. Önceki araştırmalar, yetersiz beslenme, sinir hasarı veya hareketsizlik nedeniyle iskelet kası strese girdiğinde, ATF4 adı verilen bir proteinin üretiminin arttığını bulmuştu. Bu protein, genleri aktive ederek kas atrofisini başlatıyordu, ancak mekanizmaları belirsizdi. Aynı bilim insanlarının araştırmaları, ATF4’ün Gadd45a genini aktive ederek kas atrofisine neden olduğunu sonrasında ortaya koydu (1).

Vücudumuzda kas atrofisi yaşandığında nasıl etkilenebileceğini anlamak için kaslarımızın nasıl çalıştıklarını iyi bilmeliyiz. Kas sistemi; güç, hareket dayanıklılığı, stabilizasyon ve koruma sağlar. Kaslar, geçtikleri eklemleri kasar ya da gevşetirler, hareket ettirebilir veya stabilize ettirebilirler. Eğer atrofi meydana gelmişse, normalde eklemde meydana gelecek olan hareket tehlikeye girer. Bu hareket sırasında daha az güç ve dayanıklılık ile birlikte eklemler çevresinde daha az stabilizasyon meydana gelir. Bunların yanında kas kütlesinde belirli bir azalma meydana gelirken kas boyutunda da belirgin bir küçülme olabilir.

Kas Erimesi Neden Olur?

Kas kütlesi kaybı, kas fonksiyonunun azalmasına neden olur ve bunun günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirme gibi fonksiyonel performans üzerinde doğrudan olumsuz bir etkisi olabilir (2). 

Kas atrofisi fizik tedavi ve egzersiz ile tedavi edilir ve hatta bu iki yöntem kas kaybına karşı tek seçenek olmaya devam etmektedir. Uzayda astronotlar, kas kaybı ve kemik kaybıyla mücadele etmek için günde birkaç saat direnç egzersizleri yaparlar (3–4).

Alkner ve Tesch tarafından yapılan bir çalışmada, sağlıklı yetişkin 12 erkek katılımcıyla 90 günlük yatak istirahati sonucu oluşacak kas atrofisi ile ilgili bir çalışma yapılmış; sonuç olarak katılımcılarda %18 oranında kas kaybı olduğu gözlenmiştir (5).  Güç kaybı olduğunda, nöromüsküler koordinasyon kaybı, dayanıklılık kaybı ve yaralanma riskinde artış olacaktır. Kas atrofisi sadece boyut kaybetmekle kalmaz, aynı zamanda güç kaybı da olur.

Çalışmalar, bir hafta içinde moleküler düzeyde atrofi belirtilerinin meydana geldiğini gösterir. Kas grubuna bağlı olarak bu atrofi zamanı değişiklik gösterebilir. Alt vücut kasları atrofi belirtilerini daha hızlı gösterir (6–7).

Kas Kaybını Önlemek İçin Minimum Gereklilik Nedir?

Kas boyutunu ve gücü korumak için bedenimizin ihtiyacı olan ve kaliteli miktarda belenmemiz gerekiyor. Haftada en az 3 direnç antrenmanı egzersizi (vücut ağırlığıyla antrenmanlar, fitness antrenmanları v.b) uygulamamız gerekiyor.

Performansı artırma ve daha sağlıklı olma arayışımızda karşılaştığımız birçok zorlukla baş etmemiz için bütün yaşam tarzımızı ona göre düzenlememiz gereklidir. Fiziksel aktiviteyi hayatımızın her alanına yerleştirirsek ve yaşam tarzımızı ona göre düzenlersek atrofiyle ilgili hiçbir zaman kaygı duymak zorunda kalmayız.