Mutluluk hormonu olarak da bilinen endorfin hormonu hakkında neler biliyorsunuz? Biraz detaylı inceleyince iyi ki varmış diyeceğiniz endorfin hormonu, hayatınızı daha kolay geçirmenizi sağlayacak; sizi rahatsız edecek fiziksel ve ruhsal durumları hafifleten bir kurtarıcı.
Anksiyete, stres ve depresyon karşısında önemli olumlu etkilere sahip olan endorfin hormonu vücudunuzdaki fiziksel ağrıların da hafiflemesine yardımcı olabiliyor. Cinsel birliktelik sırasında da vücut tarafından salınan endorfin hormonu nedir, endorfin hormonu ne işe yarar ve vücuttaki görevleri nelerdir, sizler ile paylaşıyoruz.
Endorfin Nedir?
Mutluluk hormonu adını bizce sonuna kadar hakeden endorfin hormonu vücudunuzun salgıladığı nörokimyasallardır. Sizin uzun bir yürüyüş sonrası iyi hissetmenizi sağlayan hormondur ve vücutta daha birçok işlevi bulunmaktadır. (1)
Endorfin kelimesi endojen ve morfin kelimelerinin birleşiminden oluşur. Bu kelimelerin birleşimi vücudun içinden gelen ağrı kesici olarak tanımlanabilir. Endorfin bir bakıma doğal ağrı kesici olarak nitelendirilebilir.
Endorfin büyük bir peptid grubundan oluşur. Merkezi sinir sistemi ve hipofiz bezi tarafından üretilir. Endorfin hormonu beynimizdeki opiat reseptörlerini etkiledikleri için ağrıyı azaltırlar ve zevk hissini arttırırlar. Bunlar, daha iyi hissetmemizi sağlar. Endorfinler ağrı ve stres durumunda salgılandığı gibi yemek yeme, egzersiz ve seks sırasında da vücut tarafından salgılanırlar.
Endorfin Hormonunu Neler Arttırabilir?
Sanat ile uğraşmak, müzik dinlemek, dans etmek, sevilen yemeklerden yemek, masaj yaptırmak, saunaya girmek, bitter çikolata yemek, egzersiz yapmak, gülmek, cinsel ilişki, gönüllülük aktiviteleri, sevilen dizi ya da fimleri izlemek, baharatlı beslenmek ve meditasyon yapmak vücuttaki endorfin hormonunu arttırabilir.
Endorfinin Vücuttaki Görevi Nedir?
Endorfin hormonunun vücuttaki görevlerinin tümü henüz tam olarak anlaşılabilmiş değildir. Biz, endorfinlerin ağrıyı azalttığını ve zevki arttırdığını biliyoruz.
Endorfinler vücudun ödül döngüsü içerisinde doğal olarak gelişir ve yemek yeme, fiziksel aktivite, cinsel birleşme gibi önemli hareketler ile ilişkilendirilirler. Endorfin hormonu ayrıca hamilelik sırasında da güçlü bir şekilde salınır ve fiziksel rahatsızlıkların, ağrıların azaltılmasına, ruh halinin iyileşmesine yardımcı olur. Endorfin, stres ve sakatlıklara rağmen vücudun çalışmaya devam etmesine destektir.
İnsanlar sosyal yaratıklardır ve topluluklar içerisinde gelişirler. Endorfinlerin sosyal bağları güçlendirmeye yardımcı olduğu görülmüştür. Erken insanlık tarihinde sosyal gruplar içerisinde birbirlerine bağlı kalan insanlar hayatta kalmak ve üreme konularında daha başarılıdırlar.
Endorfin hormonu eksikliğinde:
- Depresyon
- Anksiyete
- Ruh hali değişiklikleri
- Ağrı ve sancılar
- Bağımlılık
- Uyku bozuklukları
- Dürtüsel davranışlar görülebilmektedir.
Endorfin Hormonunun Faydaları Nelerdir?
Endorfinlerin vücuda faydalarını aşağıda sıralıyoruz:
1. Depresyonu Hafifletmek
Dünya üzerinde neredeyse her 5 kişiden 1’i hayatlarının bir bölümünde depresyon yaşamaktadır. Birçok çalışmada egzersizin depresyon belirtilerini düşürmesine bakılmıştır ve bu çalışmaların büyük bir kısmı egzersizin olumlu etkilerinin olduğunu gözlemlemiştir. (2) Bu durum egzersiz sonrası vücutta salınan endorfin ile ilişkilendirilir. Endorfinin depresyon tedavisindeki rolünü anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
2. Anksiyete ve Stres Seviyelerini Düşürmek
Endorfin, anksiyete ve stres seviyelerinin düşürülmesinde önemli bir rol oynayabilmektedir. Fareler üzerinde yapılmış olan bir çalışma anksiyete nedeni ile gelişen endişeli davranışlar ve endorfin seviyeleri arasındaki ilişkiyi incelemektedir. (3) Bu iki verinin insanlar üzerindeki karşılaştırılmasının net bir sonuca bağlanabilmesi için daha çok araştırma yapılması gerekmektedir.
3. Özsaygıyı Arttırmak
Olumlu duygu ve düşünceler, optimist ve özgüven hissini arttırarak beraberinde özsaygıyı da geliştirirler. Yapılmış olan küçük bir çalışmada erkeklerde yüksek özsaygının endorfin seviyeleri ile ilişkili olduğu gözlemlenmiştir. (4)
4. Kiloyu Azaltmak
Endorfin ve diğer hormonların iştah üzerindeki etkisi karmaşıktır. Hayvanlar üzerinde yüksek endorfin seviyelerinin açlığı düzenlediği görülmüştür. (5) İyi ve kaliteli beslenmek endorfin seviyelerini arttırabilmektedir. Hayvanlar üzerindeki etkinin insanlar için de geçerli olup olmadığının net bir şekilde belirlenebilmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulsa bile veriler umut vericidir.
5. Doğum Sırasında Yaşanan Acı ile Baş Etmeyi Kolaylaştırmak
Doğum ve hamilelik, kadınların hayatları boyunca doğal bir süreç içerisinde geçirdikleri en rahatsız edici olan durumlardan bir tanesidir ancak çoğu kadının en mutlu geçirdikleri dönem de aynı süreçtir. Doğum, aynı anda hem ödüllendirici hem de oldukça acılı olan bir süreçtir. Endorfin hormonu doğum sürecini kolaylaştırır. Doğum yapan 45 sağlıklı kadın üzerinde yapılmış olan bir çalışmada hamilelik sonunda düşük beta-endorfin seviyelerinin doğum esnasında ek ağrı kesici ilaçlara ihtiyaç duyulması ile ilişkili olduğu gözlemlenmiştir. (6)