Efsanevi Squat Kapışması

Yazan Mike Carlson

1993 yılında Almanya Köln’de yapılan Fibo Trade gösterisi vücut geliştirme tarihinin en ilginç ama en az konuşulan olayına ev sahipliği yapmıştı. Altın Kartal ve Quadzilla lakaplı IFBB vücut geliştirici Tom Platz ile Dr. Squat olarak bilinen powerlifting efsanesi Dr. Fred Hatfield arasında yaşanan bu kuvvet atışması bazı uzmanlarca pek de inanılası olamayacak kadar efsanevi.

Söz konusu atışma halen daha Büyük Amerikan Squat Kapışması olarak anılmakta. Gerçi kapışmanın birçok ayrıntısı tarihte kayboldu ama iki önemli detay hala elimizde: tek tekrar maksimumun ardından 238 kiloyla maksimum tekrar.

Bazı rakamlar muğlak ama şunu iyi biliyoruz: Hatfield 454 kiloyla dünya squat rekorunu kıran ilk adam olurken Platz vücut geliştirme tarihindeki en iyi bacaklara sahip olarak biliniyor; Platz’ın acımasız çalışma prensibi ve kararlılığı öyle uçlardaydı ki sapkın denebilirdi. Hatfield’in rekor kıran squat’ı altı yıl önce, Platz’ın son IFBB yarışmasının zamanlarında vuku bulmuştu.

FIBO, Arnold Spor Festivali ayarında o zamanların en büyük Avrupa fitness etkinliğiydi. Tahminen 10 bin izleyicinin önünde Hatfield 388 kiloyla tek tekrar squat yaparak 345 kiloda kalan Platz’ı alt etmişti. Sonra parlama sırası Platz’a geldi. Sırtında 238 kiloyla Altın Kartalımız Hatfield’den üstün olarak kusursuz 23 tekrar tamamladı.

Gerçek Olamayacak Kadar Güçlü Squat

Yıllar geçtikçe 91 kiloluk atletin, 525 kiloyla, 23 tekrar tamamlaması çoğu kişiye inanılır gelmiyor. Bugün Platz’dan 20-30 kilo daha ağır olan Mr. Olympia yarışmacıları bile bu toplama erişemiyor. Mesela 2016 yılında powerlifting şampiyonu ve iki kez Dünyanın En Güçlü Adamı unvanı alan Bill Kazmaier, ki kendisi Platz-Hatfield kapışmasında gözcüydü, bir seminerde Platz’ın sahte ağırlık kullandığını düşündüğünü söyledi. Barda bükülme olmaması ve Platz’ın squat formunun kademe kademe bozulması birer delil sayılabilir. Ama bu konuda kuşkusu olan tek kişi Bill değil.

“Platz deliydi ama bence bu durum yalan” demişti eski vücut geliştirici ve spor salonu sahibi Scott Marshall. “238 kiloda barın alt noktada bükülmesi lazım ama videoda neredeyse hiç bükülmüyor. Squat’ındaki eksantrik kısmın ne kadar hızlı olduğuna bakın. Ama o 238 kiloyla gayet kolayca kaldırıyor. Ne kadar güçlü olduğu hiç önemli değil, o ağırlıkta barın bükülmesi lazım. Platz’ı gömmüyorum. Adamı çok severim; zaten bunu birisi başaracaksa o yapabilirdi ancak. Ama ben bahsi onun üstüne oynamazdım” diye de eklemişti.

Birkaç faktör Platz’ı desteklemiyor değil. Mesela eski IFBB yarışmacısı Lee Priest kendi gözleriyle Platz’ın 228 kiloyla 20 tekrar yaptığını gördüğünü söylüyor. Platz’ın delice antrenman odağını ve yüksek tekrarlı antrenmanlarını düşününce, söz konusu kuvvete inanasınız geliyor.

“Bence sahte mahte değil” diyor egzersiz fizyoloğu ve eski güçlü adam yarışmacısı Dr. Pat Davidson. “Çalıştığım bir vücut geliştirici var ve 204 kiloyla 20 squat yaptığına şahidim. Ve hiç de Tom Platz gibi değil. Platz efsanedir. Bir tanrıdır. Ağlayana kadar squat yapar. Onun seviyesinde birinin doğru zamanda imkânsız sanılanın başarması imkânsız değil.”

Sporcu Brian Richardson vücut geliştiricilerin kuvveti önemsediği dönemin bir mümessili olarak görüyor. O zamanlar hipertrofi saf kuvvetle elde ediliyordu. “Platz antrenman deneyiminin tanımıdır. Çok yılı ve hacmi var. Sinir-kas verimini bir düşünsenize? Doğru kasları doğru sırada, doğru süratte kasabilmesi gücü muhafaza ederek en az kendi kadar güçlü bir adamdan daha üstün bir performans göstermesini sağlıyor” diyor. “Diğer bir deyişle, merkezi sinir sistemine ne kadar çok tekrar yedirdiyse kullanabileceği o kadar çok enerjisi olurdu.”

Kuvvet koçu Jay Ashman’a göre karar vermesi çok zor bir durum. Ama Platz’ın YouTube videosunda gördüğü sahte ağırlık yerine bambaşka bir konuya takılıyor; “Bence bu gibi olaylar daha yaygın olmalı. Arnold gibi yarışmalarda bu tür atışmaları daha sık görmeliyiz. Eğlenceli olur” diyor Ashman. “İnsanlar spora kaptırıp antrenmanın özelliklerini unutabiliyorlar. Bence biraz da eğlenmek lazım!”

Güçlü Bacak Kası

Platz’ın 238 kiloyla 23 tekrar yapıp yapmadığı bir yana, spor tarihinin en iyi bacaklarına sahip olduğu su götürmez bir gerçek. Altın Kartalın bacak antrenmanını siz yapabilir misiniz?