Ispanak (Spinacia oleracea), İran kökenli yeşil yapraklı bir sebzedir. Amaranth ailesine aittir. Şaşırtıcı olsa da pancar ve kinoa ile yakından akrabadır. Dahası vitamin, mineral, ve antioksidanlarla dolu olduğu için çok sağlıklı olmakla nam salmıştır. Ispanak yemek, göz sağlığına yarar sağlayabilir, oksidatif stresi azaltabilir, kanseri önleyebilir ve kan basıncı seviyelerini azaltabilir. Ispanak tüketmenin birçok yolu vardır. Konserve, hazır ıspanak veya taze organik ıspanak satın alabilir ve ıspanağı pişmiş ya da çiğ olarak yiyebilirsiniz. Kendi başına veya başka yemeklerle oldukça lezzetlidir.
Ispanak Nasıl Spor Performansı ile İlişkili Olabilir?
Diyetisyenler uzun süredir gezegendeki en sağlıklı yiyeceklerden birinin ıspanak olduğunu söylemektedir. Bununla birlikte, yapılan araştırmalar doğrultusunda yeşil yapraklı bazı sebzelerin steroidler kadar etkili bir şekilde çalıştığının keşfedilmesinden sonra çok daha sağlıklı olduğu anlaşılmıştır. Bu yüzden de Dünya Dopingle Mücadele Topluluğu’nun ıspanağı doping olarak niteleme durumu söz konusudur.
Ispanak Doping Olarak Değerlendirilmeli mi?
Bilim adamları 50 erkek katılımcıyla gerçekleştirilen 10 haftalık bir çalışmada, ıspanakta bulunan bir bileşik olan ekdisteron takviyesinin vücut üzerinde ciddi bir etkiye sahip olduğunu bulmuştur. Kontrol ve destek grubu aynı fiziksel eğitim programına sahip olsa da, ıspanak temelli takviye alan erkekler plasebo grubundan üç kat daha fazla güç kazanımına ve kas kütlesine sahip olmuştur. Çalışmanın yazarlarından biri olan Maria Parr, “Hipotezimiz, performansta bir artış göreceğimiz yönündeydi, ancak bu kadar büyük olmasını beklemiyorduk” diyor. Ayrıca araştırmacılar, spor performansı ile daha da yakından alakalı olarak, tek tekrarlı bench press performansında belirgin şekilde artışlar gözlendiğini belirtmişlerdir. Yazarlar, “Bu veriler, ekdisteron takviyesinin spor performansı açısından etkinliğinin altını çiziyor” diye eklemişlerdir (1). Bilim adamları, Dünya Dopingle Mücadele Topluluğu’nun yönetim organının potansiyel “haksız avantajlar” nedeniyle ekdisteron takviyesini yasaklamalarını umut ettiklerini söylemektedir. Söz konusu çalışmalara dayandırılarak hazırlanan ve Dünya Dopingle Mücadele Kurulu’na (WADA) sunulan raporda bu maddenin performansı arttırdığı ve bu neden haksız rekabete neden olduğu belirtilmiştir. Ayrıca bu maddenin doping listesine eklenmesi tavsiye edilmiştir.
Bu çalışma, Maria Parr’ın ekdisteronun inanılmaz etkilerini araştırdığı ilk çalışma değildir. Şaşırtıcı olmayan şekilde diğer bir çalışma da, bu tür takviyelerin birçok anabolik steroid gibi hipertrofiyi, yani kas büyümesini destekleyebileceğini göstermiştir. O zamanlarda dahi Parr, Dünya Dopingle Mücadele Kurulu’dan (WADA) steroidlere olan benzerliği nedeniyle ekdisteronu incelemelerini talep etmiştir. Bu doğrultuda Maria Parr, doping önleme ile ilgili olarak, ekdisteronun yüksek anabolik potansiyeli olduğunu ve bir anabolik ajan olarak sınıflandırılması gerektiğini söylemektedir (2). Bu nedenle de Dünya Dopingle Mücadele Kurulu’nun yasaklanmış maddeler listesindeki “S1 Anabolik Ajanlar” kategorisinde listelenmesi gerektiğini yazmıştır.
Tüm bunların ötesinde, bu etkileri elde etmek üzere ekdisteron almak istiyorsanız, çok fazla ıspanak tüketmeniz gerektiğini unutmayın. Yapılan araştırmalarda erkek katılımcılara verilen takviye, yaklaşık dokuz kilogram ıspanağa eş değerdedir.