Sebzelerin Türk mutfağındaki yeri yadsınamaz. Neredeyse her yemeğin içerisine eklenen sebzeler, kaliteli tarım uygulamalarının da gelişmesi ile daha da fazlalaştı. Yemeklere lezzet katan bu sebzeler, artık neredeyse her diyetin içerisinde bulunuyor. Sebzeler ve meyveler hakkındaki bilgilerimiz ise miras yoluyla büyüklerimizden bize kalsa da araştırıp öğrenmenin ve yediğimiz besinlerin kökenine inmenin elbette ki faydası var.
Bazı sebzelerin aslında meyve olduğunu biliyor muydunuz? Eskilerden günümüze sebze olarak aktarılan bu besinler, biyolojik olarak meyve olması ile dikkat çekiyor.
İşte sebze olarak bilinen o meyveler…
Bezelye
Yeşil bezelye; pisum sativum bitkisi tarafından üretilen baklalardan gelen küçük, yuvarlak tohumlar olarak açıklanabilir. Bezelye aslında sebze olarak bilinse de meyve olan mucizevi besinlerin arasında yer alıyor. Öyle ki bu meyve yüzyıllardır insan beslenmesinin önemli bir parçası ve tüm dünyada tüketiliyor.
Bununla birlikte, bezelyenin genellikle sebze olarak pişirildiğini ve satıldığını görmekteyiz. Birçok salataya ve yemeğe de yardımcı besin olarak eklenebilen bezelye, nişasta açısından da zengin olması sebebiyle nişastalı besinler familyasında yer alıyor. Ülkemizde ise farklı yörelerde yetişen farklı adlarda bezelyeler bulunuyor. Sebze olarak bilinen bir meyve olan bezelyenin faydalarına ve özelliklerine gelecek olursak…
Bezelyenin Faydaları
Mide hastalıklarını önleyebilir: Bezelye, sahip olduğu polifenoller sayesinde mideye zarar verebilecek bakterilerin oluşmasını engelleyebilir.
Cildin yenilenmesine yardımcı olabilir: Alfa karoten bakımından zengin olan bezelye, zengin içeriği sayesinde ciltteki yağlanmayı azaltarak cildin yenilenmesine yardımcı olabilir.
Kan şekerini dengeleyebilir: Bezelye, lif ve protein içermesi sayesinde karbonhidrat içeren besinlerin karşısında ani kan şekeri yükselmesini engelleyerek, kan şekerine daha iyi gelebilir.
Beyin hücrelerini koruyabilir: Bezelye, beyin hücrelerinin korunmasında önemli olan A ve K vitaminlerini içerir ve böylece beyin hücrelerinin korunmasına yardımcı olabilir.
Metabolizmayı hızlandırır: Bezelye, yapısındaki lifler sayesinde zayıflamak isteyenler için oldukça etkili bir besin olarak bilinir. Ayrıca, metabolizmayı canlandırıcı bir etkiye de sahiptir.
Karides ve bezelyeli, besleyici salata tarifi için hemen tıklayın!
Bal Kabağı
Tatlısından yemeğine, salatasından tohumuna kadar her yerde kullanılan bal kabağı, günümüzün en değerli yiyeceklerinin arasında yer alıyor. Bal kabağı, salatalık ve kavun ile aynı bitki ailesinde bulunan bir besin olmasıyla biliniyor. Tıpkı bezelye gibi bal kabağı da aslında sebze olarak bilinen bir meyve.
Bal kabakları genellikle yuvarlak ve turuncu formda bulunuyor. Bunların yanı sıra büyüklük, şekil ve renk çeşidine bağlı olarak türü değişebiliyor. Ayrıca bu meyve pürüzsüz ve kalın bir dış kabuğa ve yapraklı bitkisine bağlanan bir sapa sahip. Bununla birlikte, Antarktika hariç tüm kıtalarda dünya çapında da yetiştiriliyor. Bal kabağının faydaları ise insan sağlığında önemli bir yere sahip.
Bal Kabağının Faydaları
A vitamini içerir: Bal kabağı size kısmen A vitaminine dönüştürülen yüksek dozda beta karoten verir. A vitamini vücudunuzun enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olabilir.
Kalbe iyi gelebilir: İçerdiği potasyum sayesinde bal kabağı, yüksek tansiyon ve kan kolesterol düzeylerini düşürmeye yardımcı olabilir.
Sindirim sistemini düzenleyebilir: İyi bir lif kaynağı olan bal kabağı hem kalp hem de bağırsak sağlığı açısından büyük önem taşır. Lifler sayesinde sindirim ve boşaltım sisteminin gelişmesine yardımcı olabilir.
Hücre yenilenmesini artırabilir: Düzenli bal kabağı tüketimi hücre yenilenmesi sağlarken kansızlığa da iyi gelebilir.
Cilde iyi gelebilir: İçerisinde yüksek miktarda bulunan karotenoidler sayesinde bal kabağı, diyet yağı ile tüketildiğinde ciltte pigmentasyon gelişimine katkı sağlayabilir ve cildin parlak görünmesine yardımcı olabilir.
Tarif önerisi: Sağlıklı Beslenenler İçin Tatlı Atıştırmalık Tarifi: Balkabaklı ve Yoğurtlu Müsli
Yeşil Biber
Anavatanı Güney Amerika olan biber, 16. yüzyıldan beri sofraları süslemeye, kahvaltılara ve yemeklere konuk olmaya devam ediyor. Her mevsim tezgahlarda bulabileceğimiz renk renk, çeşit çeşit, acı-tatlı biberler de sebze olarak bilinen meyvelerin arasında yer alıyor. Özellikle yeşil tatlı biberler veya dolmalık biberler en sık tüketilen biberlerin arasında bulunuyor ve onlarca biber türü de bu biberleri takiben tüketilmeye devam ediyor. Dolmalık biberler kalın duvarlara sahip yapısıyla çan şeklinde bulunuyor ve kırmızı, sarı ve mor dahil olmak üzere çeşitli renklerden oluşabiliyor.
Yemeklerin başkahramanlarından biri olan biberin insan sağlığına faydaları ise oldukça önemli.
Biberin Faydaları
Beyne iyi gelebilir: İçerisinde bulunan karnosik asit sayesinde hafızayı güçlendir. Beynin işlevlerini sağlıklı bir şekilde yerine getirmesine katkıda bulunabilir.
Hastalıklardan koruyabilir: Antioksidan özelliği sayesinde biber, özellikle kış aylarında görülen nezle ve grip gibi hastalıkların hem önlenmesine hem de tedavisine yardımcı olabilir.
Bağırsaklar için yararlı olabilir: Biber, bağırsak sağlığı için gerekli olan iyi bir lif kaynağı olarak tanımlanabilir. Günlük beslenmenize ekleyeceğiniz biber ile günlük lif ihtiyacınızın bir kısmını karşılamanız mümkün.
Kalp ve göz sağlığını geliştirebilir: Diyetinize yeşil tatlı biber gibi daha fazla meyve ve sebze eklemek, kalp ve göz sağlığınızı geliştirmeniz açısından size yardımcı olabilir. Özellikle yeşil dolmalık biber, göz sağlığı için gerekli olan lutein açısından zengin olmasıyla biliniyor.
Kilo kontrolüne yardımcı olabilir: Zayıflamaya yardımcı olma özellikleri taşıyan biber, uygun miktarda tüketildiği takdirde daha uzun süre boyunca tok kalınmasına yardımcı olabilir.
Mısır
Pizzalara yakışan, başlıca salatası olan, patlatılıp yenebilen ve daha birçok yemeğin yardımcı besini olan mısır; dünyada yetiştirilen en popüler mahsullerin arasında yer alıyor. Mısır da tıpkı bezelye ve biber gibi aslında meyve olan ve sebze olarak bilinen bir besin. Hatta günümüzde koçanı üzerinde yediğiniz gibi bütün mısır bir sebze olarak kabul ediliyor. Mısır çekirdeğinin kendisi ise bir tahıl olarak kabul ediliyor ve tam bir tahıl olduğundan bahsediliyor. Ancak; patlamış mısır dahil birçok tahıl aslında bilimsel çalışmalarda meyve olarak kabul ediliyor.
Mısır farklı türlerden oluşuyor ve en popüler mısır türleri tatlı mısır, Hint mısırı ve tarla mısırı olarak sıralanıyor. Mısırın özellikleri ve faydaları ise oldukça çeşitli.
Mısırın Faydaları
Göz sağlığının korunmasını destekleyebilir: Antioksidanların, özellikle de zeaksantin ve lutein gibi karotenoidlerin beslenme yoluyla alınması göz sağlığının korunmasına yardımcı olabilir. Mısır; lutein ve zeaksantin maddeleri bakımından zengin bir besin olarak tanımlanabilir.
Bağışıklık sistemini koruyabilir: Antioksidan bakımından zengin bir besin kaynağı olan mısır, bu özelliği sayesinde bağışıklık dostu besinlerin arasında yer alıyor.
Kan şekerini dengeleyebilir: Glisemik indeksi düşük olması sebebi ile mısır, kan şekeri seviyesini korumaya yardımcı olabilir, ani kan şekeri dalgalanmalarının önüne geçebilir.
Mineral bakımından zengindir: Mısır; fosfor, magnezyum, demir ve bakır gibi minerallere sahiptir. Bu mineraller kemiklerinizin gelişimine de yardımcı olabilir.
Kalp sağlığına iyi gelebilir: İçerisinde optimal yağ asidi bulunan mısır, kötü kolesterol seviyesini düşürmeye yardımcı olabilir. Bu sayede de damar tıkanıklıklarını önleyebilir veya kan basıncını doğru bir seviyede tutmaya yardımcı olabilir.
Mısır içeren fit salata tariflerini hemen deneyin!
Avokado
Besleyici ve lezzetli avokado, dünyadaki birçok evin mutfağına renk katmasıyla ön plana çıkıyor. Meksika ve Orta Amerika’ya özgü olduğu bilinen avokado, modern beslenme yöntemlerinin genellikle başrolü olmaya devam ediyor. Dünyanın her yerinde yetiştirilen bu besin, sebze olarak bilinen meyvelerin de arasında yer alıyor.
Avokadolar, son derece besleyici oldukları ve çeşitli faydaları olduğu için sağlık ve zindelik dünyasında son derece popüler olan besinlerin başında geliyor. Besin değerleri açısından da zengin olan bu meyvenin faydaları diyetleri destekler seviyede önemli.
Avokadonun Faydaları
Saç sağlığını iyileştirir: İçerisinde bulunan vitamin ve yağlar sayesinde avokado, saçların ihtiyaç duyduğu takviyeyi sağlayabilir ve sağ sağlığını iyileştirebilir.
Bağışıklık sistemine iyi gelebilir: A, B, C ve E vitaminlerini barındıran avokado, bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve mevsim geçişlerinde hastalıklardan koruyabilir.
Ağız sağlığını koruyabilir: Avokado antibakteriyel maddeler içermesi ile ön plana çıkar ve bu özelliği ile ağız içinde oluşan bakterilerin temizlenmesini sağlayabilir. Çürük ve ağız kokusuna karşı da avokadonun uzmanlar tarafından önerildiği de biliniyor.
Cilt hücrelerinin yenilenmesine yardımcı olabilir: E vitamininin lezzetli bir kaynağı olan avokado, hücre yenilenmesine yardımcı olabilir. Ayrıca, hasar görmüş dokuların ve hücrelerin daha hızlı yenilenmesini sağlayabilir.
Kalbe iyi gelebilir: Kötü kolesterolü düşürme etkisine sahip avokado kalp sağlığının korunmasına yardımcı olabilir.
Avokado yağı ile tanışmak için tıklayın!
Bamya
Bamya, yenilebilir tohum kabuklarıyla tanınan çiçekli bir bitki olarak ön plana çıkıyor. Afrika ve Güney Asya gibi sıcak ve tropikal iklimlerde yetişmesiyle biliniyor. Bamya, kırmızı ve yeşil olmak üzere iki renkte üretilebiliyor. Her iki çeşidin de tadı aynı olmakla birlikte kırmızı olan bamya pişirildiğinde yeşile dönüyor. Bamya da yemeklerde çoğunlukla sebze olarak kullanılıyor, ancak kendisi aslında biyolojik olarak meyve sınıfına giriyor.
Güney Amerika mutfağında sıklıkla kullanılan; yine de bazı insanların çekici bulmadığı bir dokuya sahip olan bamya, doğru yöntemle hazırlandığında lezzeti ile büyüleyebiliyor. Çocukların genelde yemek istemeyip kaçtığı bu besin, aslında oldukça yararlı.
Bamyanın Faydaları
Antioksidan ve vitamin bakımından zengindir: Bamyadaki ana antioksidanlar, flavonoidler ve izokersetin gibi polifenollerin yanı sıra A ve C vitaminleri de bu besinin değerini artırmasıyla bilinir.
Kilo kontrolünün sağlanmasında rol oynayabilir: Bamya, lif zengini olmasıyla bilinmektedir. Liflerin ise sindirim sistemine etkisi ve bağırsakların üzerindeki rolü, kilo kontrolünün önemini artırıyor.
Protein deposudur: Bİtkisel kaynaklı proteinler başında gelen bamya, özellikle vejetaryen ve vegan beslenmeyi tercih edenlerin gözdesi. Yüksek kalitedeki bitkisel protein içeriği ile protein ihtiyacınızı bamyadan karşılayabilirsiniz.
Mide rahatsızlıklarının giderilmesine yardımcı olabilir: Bamya, içerisinde bulundurduğu bileşenler sayesinde mide asidini nötralize edebilir ve böylelikle ülser gibi mide rahatsızlıklarının gelişmesini sağlayan ortamın oluşmasını engelleyebilir.
Kemik gelişimini destekleyebilir: Bamya, K vitamini içermesiyle bilinir. K vitamini güçlü kemikler inşa etmek ve kemik yapısını korumak için gerekli vitaminlerden biridir.