Karbonhidrat deyince herkesin bildiği ve ilk aka gelen vücudumuzun enerji kaynağı olduğudur. Peki ya bu kadar mı? Hayır. Elbette ki değil.
Karbonhidrat ile ilgili genellikle az bilinen, belki de hiç bilinmeyen 10 önemli bilgiyi, bugünkü yazımızda sizler için sıraladık.
1. Kimyanın Dediği
Karbonhidratlar, ki kimyasal olarak CH2O olarak bilinir, karbon, oksijen ve hidrojen moleküllerinden meydana gelir. Karbonhidratlar vücut için gerekli bir enerji kaynağıdır ve gram başına 4 kalori içerir. (Yağda ise gram başına 9 kalori bulunur.)
2. Karbonhidratlar Basit ya da Kompleks Olabilir
Basit karbonhidratlar (şeker, asitli içecekler, şekerleme) vücut tarafından hızlıca sindirilir ve vücudumuz için hızlı bir enerji kaynağıdırlar. Kompleks karbonhidratlar (yeşil sebzeler, tam tahıllar ve nişastalı sebzeler) ise yavaşça sindirilir ve basit karbonhidratlardan alacağınız ani enerji artışlarına kıyasla size daha sürekli bir enerji sağlamaktadırlar.
3. Karbonhidratların Etkileri Basittir
Karbonhidrat tüketmek sizi şişmanlatmaz. Çok kalori tüketmek ise şişmanlatır.
4. Karbonhidratlar ve Gazman İlişkisi
Vücudun sindiremediği kompleks bir karbonhidrat olan ve sindirim sisteminizden atık maddelerin çıkarılmasına yardımcı olan lif, mide gazına sebep olabilir. Life bağırsaklarınızı temizleyici bu özelliğinden dolayı bazen “doğanın süpürgesi” de denmektedir.
5. Japonların Bir Bildiği Var
Yüksek karbonhidratlı ve düşük yağlı beslenen 80.000 Japon’un dâhil olduğu bir çalışma, ülkelerinin beslenme rehberlerine bağlı kalan insanların aralarında kardiyovasküler hastalıklar ve felç olmak üzere her hangi bir nedenden ötürü ölme olasılıklarının %15 daha az olduğunu iddia etmektedir. Japonya’nın ortalama yaşam süresi söz konusu olduğunda 2. sırada bulunduğunu (83 yıl) ve sadece %3.5’lik bir obezite oranına sahip olduğunu hatırlatmak isteriz.
6. Karbonhidratlar Size Mutlu Hissettirir
Archives of Internal Medicine’de yayınlanmış bir yıllık bir çalışma düşük karbonhidratlı beslenenlerin (günlük 20-40 gram), düşük yağ, yüksek karbonhidratlı beslenenlere kıyasla daha çok depresyon, anksiyete geçirdiklerini ve daha öfkeli olduklarını göstermiştir.
7. Her Şeyin Bir Bedeli Var
Şeker alkolleri, “şekersiz” ya da “şeker içermez” etiketli gıdalarda bulunan ve diyabetik dostu olan sentetik karbonhidratlar, sıfır şeker ve alkol içerirler. Şeker alkolleri tatlıdırlar ve şekere kıyasla yarısı ya da üçte biri kadar kaloriye sahiptirler. Yaygın şeker alkolleri sorbitol, izomalt ve ksilitoldür ve pastil, dondurma ve sakızlarda bulunabilir. Ksilitolün mide rahatsızlığı, şişkinlik, gaz ve ishale neden olabileceğini hatırlatmak isteriz.
8. Düşük Testosteron
Clinical Endocrinology’de yayınlanan bir çalışmada ağızdan glikoz verilen farklı yaştaki erkeklerin testosteron seviyelerinde ciddi düşüşler yaşandığı görülmüştü.
9. Karbonhidratlar Mikroplarla Savaşır
Journal of Applied Physiology’deki bir çalışma şiddetli bir antrenman sonrası karbonhidrat tüketmenin soğuk algınlığına karşı mücadelede size yardımcı olabileceğini belirtmektedir. 30 ya da 60 gram civarında karbonhidrat tüketmek bağışıklık sisteminizin iyileştirilmesine yardımcı olabilir.
10. Düşük Karbonhidrat mı, Düşük Yağ mı?
Hangi diyetin daha iyi olduğuyla ilgili yapılan çalışmalar sonrasında Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüsü sonunda kararını verdi. Kuruluş 2015 yılında 19 aşırı şişman bireyin her iki diyeti iki hafta boyunca uygulamasını istedi. Bireyler metabolik kamaralarda test edilip incelendikten sonra araştırmacılar ortalama bir katılımcının düşük yağlı diyette 463 gram, düşük karbonhidratlı diyette ise 245 gram kaybettiklerini bildirmişlerdir.