Kas Kaybı Nedir?
Kas atrofisi, kasların yavaş yavaş azaldığı ve yıprandığı durumu ifade eder. Kas kaybının temel nedeni fiziksel aktivite eksikliğidir. Kas kaybı bir hastalık veya sakatlığın kol veya bacağınızı hareket ettirmenizi zorlaştırdığı veya imkansız hale getirdiği zaman gerçekleşebilir (1).
Atrofik kasların bir diğer belirtisi ise bir kolun diğer koldan daha küçük görünmesi olabilir. Kas atrofisi yaşadığınızı düşünüyorsanız, en kısa zamanda doktorunuza başvurmanız gerekir. Doktorunuz hangi tedaviye ihtiyacınız olduğunu belirleyecektir. Bazı durumlarda kas kaybı, uygun bir diyet, egzersiz veya fizik tedavi ile tersine çevrilebilir.
Kas Atrofisi Belirtileri Nelerdir?
Aşağıdaki durumlar, kas atrofiniz olabileceğine işaret eder:
- Kollarınızdan veya bacaklarından birinin diğerinden belirgin şekilde daha küçük olması
- Bir uzuvda belirgin bir zayıflık yaşamak
- Çok uzun zamandır fiziksel olarak etkin olmamak
Kas atrofisine sahip olabileceğinizi veya normal şekilde hareket edemediğinizi düşünüyorsanız, tam bir tıbbi muayene olmalısınız. Çünkü tedavi gerektiren tanı konmamış bir durumunuz olabilir. Doktorunuz size uygun diyet ve egzersiz seçenekleri sunacaktır.
Kas Atrofisinin Nedenleri Nelerdir?
Eğer gün içerisinde hareketli değilseniz, kullanılmayan kaslar kaybedilebilir. Bu problem sonra bile, sıklıkla egzersiz ve beslenmeyle ters çevrilebilir. Atrofi, yatağa bağlıysanız veya tıbbi bir durumdan dolayı bazı vücut kısımlarını hareket ettiremiyorsanız da olabilir.
Örneğin astronotlar, birkaç gün ağırlıksızlığın ardından bir miktar kas atrofisi yaşayabilirler. Kas atrofisinin diğer nedenleri arasında şunlar bulunmaktadır:
- Uzun süre fiziksel aktivite eksikliği,
- Yaşlanma,
- Alkolle ilişkili miyopati, uzun süre aşırı alkol kullanma nedeniyle kaslarda ağrı ve halsizlik,
- Yanıklar,
- Yırtık bir rotator kılıf veya kemik kırılması gibi yaralanmalar,
- Yetersiz beslenme,
- Omurilik veya periferik sinir yaralanmaları,
- İnme (felç),
- Uzun süreli kortikosteroid tedavisi sebepler olarak listelenebilir.
Bazı hastalıklar da kasların yıpranmasına neden olabilir veya hareketi zorlaştırarak kas atrofisine neden olabilir. Bunlardan bazıları ise aşağıda sıralanmıştır:
- Lou Gehrig hastalığı olarak da bilinen amyotrofik lateral skleroz (ALS), istemli kas hareketini kontrol eden sinir hücrelerini etkiler.
- Dermatomiyozit, kas zayıflığına ve ciltte kızarıklığa neden olur
- Guillain-Barré sendromu, sinir iltihabına ve kas güçsüzlüğüne yol açan otoimmün bir hastalıktır.
- Multipl skleroz, vücudun, sinirlerin koruyucu kaplamalarını tahrip ettiği otoimmün bir hastalıktır.
- Musküler distrofi, kas zayıflığına neden olan kalıtsal bir hastalıktır.
- Nöropati, bir sinir veya sinir grubuna zarar vererek duyu veya işlev kaybına neden olur.
- Osteoartrit, eklemlerde hareket azalmasına neden olur.
- Polimiyozit, enflamatuar bir hastalıktır.
- Romatoid artrit, eklemleri etkileyen kronik inflamatuar bir hastalıktır.
- Spinal musküler atrofi, kol ve bacak kaslarının yıpranmasına neden olan kalıtsal bir hastalıktır.
Kas Atrofisi Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorunuz komple tıbbi geçmişinizi soracaktır. Onlara eski veya yakın zamandaki yaralanmaları ve önceden teşhis edilmiş tıbbi durumları anlatmanız gerekir. Kullandığınız ilaçları bir liste haline getirin ve belirtilerinizin ayrıntılı bir tanımını yapınız. Doktorunuz ayrıca teşhise yardımcı olmak ve bazı hastalıkları ekarte etmek için sizden aşağıdaki testleri isteyebilir ve bu testlerin sonuçlarına bağlı olarak sizi bir uzmana sevk edebilir:
- Kan testleri,
- Röntgen filmi
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRI),
- Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması,
- Sinir iletim çalışmaları,
- Kas veya sinir biyopsisi,
- Elektromiyografi (EMG) incelemeleri yapılabilir.
Kas Atrofisi Nasıl Tedavi Edilir?
Bir kas hastalığı olan atrofinin tedavisi, tanı ve kas kaybınızın ciddiyetine bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu süreçte altta yatan temel tıbbi durumun ele alınması gerekir. Kas atrofisi için yaygın olarak uygulanan tedaviler şunlardır:
- Egzersiz,
- Fizik tedavi,
- Ultrason tedavisi,
- Cerrahi müdahale,
- Beslenme değişiklikleri iyi sonuçlar yaratabilmektedir.
Önerilen egzersizler, hareketleri kolaylaştırmak için şu egzersizleri içerebilir. Fizyoterapistler size egzersiz yapmanın doğru yollarını öğretebilir. Hareket etmekte sorun yaşıyorsanız, fizyoterapist sizin için kollarınızı ve bacaklarınızı hareket ettirebilir.
Ultrason tedavisi, iyileşmeye yardımcı olmak için ses dalgalarını kullanan noninvaziv bir işlemdir. Ayrıca tendonlarınız, bağlarınız, cildiniz veya kaslarınız çok gerginse ve hareket etmenizi önlüyorsa cerrahi müdahale gerekebilir. Bu duruma kontraktür bozukluğu denir.
Kas atrofiniz kötü beslenmeden kaynaklanıyorsa cerrahi işlem kontraktür deformitesini düzeltebilir. Yırtık bir tendon kas atrofisine neden olabilir, ancak ameliyatla bu sorun da düzeltilebilir (2). Bu süreçte doktorunuz size doğru bir şekilde beslenmenizi önerecek ve gerekirse uygun besin takviyelerini tavsiye edecektir.